Hulp voor Oekraine

dinsdag 8 maart 2022

Luc Van der Biest, Gouverneur D2130

Net als de meeste van onze landgenoten zijn we als Rotariërs geschokt door de gebeurtenissen en stelt zich de logische vraag hoe we via Rotary als humanitaire organisatie hulp kunnen bieden.

In deze uitzonderlijke nieuwsbrief worden volgende aspecten behandeld :

  1. Inleiding
  2. Hoe kan mijn club of ikzelf of een bedrijf of een niet Rotariër financieel bijdragen tot het Rotary initiatief ?
  3. Wat zijn op dit ogenblik de weerhouden actiegebieden ?
  4. Wat is het standpunt van Rotary International ?
  5. Oproep tot projecten die wij als D2130 kunnen steunen
  6. Beslissingen van de Foundation commissie van D2130
  7. Info met betrekking ingenomen posities, vluchtelingenstromen en Rotary clubs in Ukraine
  8. En waarom geen standpunt van de Russische Rotary clubs?
  9. Enkele bijkomende aandachtspunten.

1. Inleiding

Alle Rotary Clubs hebben vanzelfsprekend een volledige autonomie in hun werking, maar om de hulpverlening zo goed mogelijk te laten aanleunen bij de behoeftes, onze communicatie te optimaliseren én de risico's te minimaliseren, proberen we via een centrale coördinatie en rechtstreeks overleg met de Belgische en Oekrainse overheden onze acties tot maximaal resultaat te laten leiden.

 De situatie in Oekraine en in alle landen die vluchtelingen opvangen is momenteel nog heel volatiel en zal dat misschien voor de komende weken en maanden blijven.

Het komt er dus niet op aan zo vlug mogelijk acties op te zetten, maar wel acties te ondernemen die de grootste kans op succes hebben en het meeste de actuele noden leningen.

2. Hoe kan mijn club of ikzelf of een bedrijf of een niet Rotariër financieel bijdragen tot het Rotary initiatief?


  • Bijdragen van clubs:

Clubs kunnen storten op de rekening van het District met de mededeling "SOS UKRAINE".  Die bedragen zullen beheerd worden door District 2130 en ingezet worden voor projecten in 1 van de 4 weerhouden actiegebieden (zie volgend punt)

BE68 0689 4445 0934 mededeling: "UKRAINE"


  • Individuele bijdragen

Rotariërs (of hun firma's) kunnen via de Koning Boudewijnstichting op twee manieren steunen.  In beide gevallen ontvangt u een fiscaal attest voor giften boven de 40 EUR.

> Het Belgisch Fonds "SOS Ukraine": dat fonds wordt beheerd door de 4 Belux Rotary Districten en hiermee zullen projecten van clubs van de 4 districten gesteund worden:

BE10 0000 0000 0404 mededeling: ***623/3699/30023***
Online via deze link: SOSUkraine

 > Via het Fonds Rotary Belgium aan het Disaster Response Fund van de Rotary Foundation. Giften aan dit fonds komen in aanmerking voor Paul Harris Fellows en de Paul Harris Society:

BE 10 0000 0000 0404 mededeling:  019/1240/00341 [UW NAAM] [UW ROTARY ID]
Online via deze link: Disaster Response Fund

 

Rechtstreekse schenkingen en stortingen naar Oekraïne worden ten stelligste afgeraden:

- er zijn reeds meldingen van frauduleuze vragen;
- men slaagt er in Oekraïne minder en minder in om de geschonken gelden ook effectief te besteden .... Men kan in een belegerde stad geen levering via Amazon laten toekomen

3. Wat zijn op dit ogenblik de weerhouden actiegebieden ?

Uit overleg tussen onze vier districten en vertegenwoordigers van de Oekrainse overheid, zijn momenteel vier gebieden weerhouden waar we actie kunnen ondernemen:

1. het sturen van trauma-chirurgische koffers voor veldhospitalen en de reguliere medische keten. Hiervoor gaan we via onze eigen Ziekenhuis-zonder-Grenzen organisatie werken en is het de bedoeling dat gelden samengebracht worden om Hospi-kits te kunnen laten voorbereiden, die via door de Oekrainse overheid georganiseerde transporten zouden ter plaatse gebracht worden;

2. ondersteuning van de opvangmogelijkheden in Moldavië. Honderdduizenden gevluchten zijn reeds opgevangen in andere landen, zoals Polen, Hongarije, ... en kunnen opgevangen worden omwille van de intrinsieke grootte van de landen. In Moldavië (uitzondering makend voor Transnistrië) is de situatie anders en dreigt het land overrompeld te worden gezien de kleine eigen bevolking.

3. ontwikkeling en samenstelling van 'opvangkits' waarbij kits zouden samengesteld worden met goederen die nuttig zijn voor vluchtelingen die in Belgische gezinnen opgevangen worden, en die voorwerpen missen die niet door de overheid of door de opvanggezinnen kunnen voorzien worden (bv. speelgoed, gsm laders, ...). Momenteel is overleg aan de gang om na te gaan wat in deze kits zou kunnen zitten en is het de bedoeling dat samenwerkingen tussen Clubs er toe leidt dat alle noodzakelijke materialen gevonden worden.

4. specifieke projecten in Oekraine voor zover de situatie zich stabiliseert ,aangebracht en geleid door Belgen of Belgische Rotariërs die rechtstreekse binding hebben met de betrokkenen ter plaatse (bv. ze hebben daar een bedrijf).

Hospi-Kit van Ziekenhuizen zonder Grenzen

4. Wat is het standpunt van Rotary International ?

Het standpunt van Rotary International werd reeds in de vorige nieuwsbrief opgenomen. Je kan dit terug vinden via deze link op de website van ons district.

5. Oproep tot projecten die wij als D2130 kunnen steunen via grants

Rotariërs die directe contacten hebben in Rotary middens in de betrokken landen, of zelf via een bedrijf actief zijn in één van de betrokken landen vragen wij ons die gegevens door te geven als volgt:

  • Naam, email en telefoon Rotariër uit ons District
  • Haar/zijn club in ons District
  • Info betreffende de club die als ‘Home Club’ kan instappen in de getroffen regio.

Hiermee kunnen we niet alleen de meest dringende hulp organiseren (giften, World Disaster Fund), maar ook hulp organiseren op iets langere termijn (Global Grants).

Je kan deze informatie sturen naar luc.van.der.biest@telenet.be

6. Beslissingen van de Foundation commissie van D2130

Vanuit de Districtscommissie Foundation krijgen we jaarlijks vanuit Evanston 50% terug van wat de clubs de vorige jaren (cf. onder meer de zogenaamde ‘check aan de Gouverneur’) hebben bijeen gespaard. Dit heet het ‘District Designated Fund’, hierna DDF. Voor huidig werkjaar is er nog ongeveer 120.000 USD beschikbaar op ons DDF. Hiervan willen we graag nog zo’n 35.000 USD voorbehouden voor de reguliere Global Grant financiering (er zijn enkele projecten in ontwikkeling / aanvraag). Rest ons nog zo’n 85.000 USD. In samenspraak met onze Gouverneur, de inkomende Gouverneur en de genomineerde Gouverneur heeft de Commissie Foundation D2130 besloten:

  • Op korte termijn: onmiddellijk 10.000 USD te storten in het ‘World Disaster Fund’ van de Rotary Foundation. Dat geld zal door Rotary International aangewend worden om in Oekraïne en/of de opvanglanden projecten te steunen. In 2021 hebben we na de overstromingen in Wallonië ook fondsen gekregen uit het World Disaster Fund; 

  • Op middellange termijn: we reserveren 75.000 USD uit ons DDF voor Global Grants die onze clubs (de internationale clubs) willen organiseren, in samenwerking met een Oekraïense, Poolse, Moldavische, Hongaarse, … club (de home club). Rotary International verhoogt dat bedrag met 80% (60.000 USD), zodat we vanuit het District, naast de inbreng van de clubs, een bedrag ad 135.000 USD beschikbaar hebben. Clubs die de intentie hebben om een Global Grant op te zetten in die regio willen we graag vanuit onze Commissie helpen. Ook met het vinden van ‘home clubs’. Mocht dit geld tegen het einde van het werkjaar niet opgebruikt zijn, dan kunnen we dat gewoon reserveren voor volgend werkjaar. We zijn de fondsen dus niet ‘kwijt’ …

7 . Info met betrekking ingenomen posities, vluchtelingenstromen en Rotary clubs in Ukraine

bron: Rotary Disaster Relief and Crisis Management / Luc Rombout

(lees verder onder de afbeeldingen)

Figuur 1: Door Rusland gecontroleerde gebieden (situatie 6 maart 2022)

Figuur 2: Verspreiding van de vluchtelingen (situatie op 3 maart 2022)

Figuur 3: Opname van vluchtelingen in Polen (situatie op 5 maart 2022)

Figuur 4: Rotary aanwezigheid in Oekraïne

- Figuur 1: Russische troepen bezetten in vele gevallen slechts de stroken in de nabijheid van de wegen in plaats van volledige terreinbezetting, maar, de bezette zones tonen wel aan dat het moeilijker wordt om rechtstreeks de belegerde steden te bevoorraden én dat geld sturen naar Kyiv etc. in vele gevallen "niet uit te geven" valt omdat er geen leveringen mogelijk zijn;

- Figuur 2: de verdeling van de vluchtelingen per opvangland, om aandacht te trekken op twee gebieden: Polen die de meerderheid van de vluchtelingen opvangt, maar als groot land dit nog grotendeels aankan en Moldavië waar de instroom ifv de bevolkingsgrootte een zware belasting vormt, waardoor dit één van de aandachtsgebieden van onze Districten wordt;

- Figuur 3: om aan te geven dat de hoofdmoot van de vluchtelingen die in Polen belanden nog steeds rechtstreeks bij gezinnen opgevangen worden (en er dus nog geen heel grote doorstroom is naar Europese landen die verder gelegen zijn);

- Figuur 4: geeft een overzicht van de Rotary Clubs die in Oekraine aanwezig zijn. Enerzijds om te duiden waar die zitten, anderzijds om aan te geven dat er bv. provincies zijn die moeten doorkruist worden om tot aan Kyiv te geraken waar geen RC's aanwezig zijn.

8. En waarom geen standpunt van de Russische Rotary clubs ?

Opzoekwerk geeft aan dat er slechts 1 Rotary district is in Rusland (D2223) met 80 clubs en een goeie duizend Rotariërs. De meeste clubs bestaan minder dan 10 jaar. Gezien de recente wetgeving die gestemd werd i.v.m. het conflict, kan het gebruik van een “verkeerd” woord reeds 15 jaar gevangenisstraf opleveren.

Hierbij de laatste communicatie van de Gouverneur van D2223 (6 maart 2022) :

"Beste vrienden, Rotarians van District 2223!

"Wij dienen de gemeenschap, bevorderen samenwerking, bevorderen internationaal begrip, goodwill en vrede door vriendschappelijke zakelijke, professionele en openbare contacten" Rotary Code of Policies, 26.010.

Wij zijn bezorgd over de gebeurtenissen in de wereld. Er wordt gewerkt aan onze deelneming aan vredeshandhavingsprojecten overeenkomstig de wetten van ons land.

De tijden zijn veranderd. Ze zullen voorbijgaan, en het is belangrijk voor ons om onze waarden en relaties te bewaren. De Russische Rotary blijft een schakel in de openbare diplomatie die zal helpen vriendschappelijke betrekkingen met de buitenwereld op te bouwen. Rotary staat buiten de politiek, godsdiensten en raciale vooroordelen, aangezien het gebaseerd is op universele waarden en zich niet mengt in de aangelegenheden van staten.

Wij herinneren ons allen met grote spijt de gewapende conflicten in vele landen van de wereld die een diepgaande invloed op ons hebben gehad. De laatste jaren zijn dat ook de volkeren van Armenië, Azerbeidzjan, Kazachstan, Kirgizië, Rusland, Oekraïne en Oezbekistan, die voor velen van ons volstrekt inheems zijn. Dit zijn altijd grote moeilijkheden, menselijk leed en het zaad van onenigheid voor vele jaren in de toekomst. Rotary moet handelen en altijd handelen om het conflict te verminderen, om deze wonden te helen, om het verdriet en de ontberingen van alle getroffenen te verlichten, ongeacht hun nationaliteit, ras, geslacht, of welke kant hun staat of persoonlijke partij kiest. Daarom mogen wij geen partij kiezen in een conflict, onze daden mogen geen vijandschap of vijandigheid tussen mensen - en tegenover onze beweging - veroorzaken of vergroten.

En hier is de enige betrouwbare weg - bewezen door 117 jaar ervaring, twee wereldoorlogen en honderden gewapende conflicten in de landen waar wij actief zijn - een neutrale houding tegenover alle partijen in het conflict en barmhartigheid tegenover alle lijdende mensen.

1. Rotary clubs en al hun structuren nemen nooit deel aan politieke processen, maken geen politieke beoordelingen van de acties van hun eigen en buitenlandse staten en proberen deze niet te beïnvloeden.

2. Rotariërs mogen deelnemen aan sociale projecten, humanitaire hulp verlenen binnen het kader van de bestaande wetgeving zonder enige politieke evaluatie of commentaar. De bijstand kan worden verleend via de operationele hoofdkantoren van de in de regio's werkzame overheidsdiensten.

3. Het bijwonen van politieke of quasi-politieke evenementen met het Rotary embleem is een duidelijke overtreding van de RI grondwet en het RI handvest en heeft onherstelbare gevolgen.

Gezien de toenemende stroom aanvragen die clubs en Rotarians uit verschillende bronnen ontvangen, bevelen wij aan dat zij een juridische en risico-evaluatie ondergaan. Het district kan helpen. Wij nemen onze 30-jarige erfenis zorgvuldig en serieus en willen Rotary nog vele jaren als humanitaire brug laten fungeren.

Wij zijn mensen van actie! We hebben geen emoties nodig, maar daden. Wij zijn altijd op zoek naar vrijwilligers die willen meewerken aan de ontwikkeling van alle gebieden van de activiteiten van het district, zowel binnen het districtsteam als in het veld.

Het is belangrijk om onze relaties niet alleen te onderhouden, maar ook te versterken - om elkaar vaker te ontmoeten, om nieuwe interessante, positieve en bereidwillige mensen in onze kringen uit te nodigen!

Het verlenen van financiële, logistieke, adviserende of andere bijstand aan een buitenlandse staat, een internationale of buitenlandse organisatie of hun vertegenwoordigers in verband met activiteiten die gericht zijn tegen de veiligheid van de Russische Federatie, zoals gemeld door het bureau van de algemene openbare aanklager van de Russische Federatie, leidt tot strafrechtelijke aansprakelijkheid.

Vrede aan je huis! DG D2223 Margarita Samokhvalova / DGE Alexander Lunis /DGN Maria Gavrileva"


9. Enkele bijkomende aandachtspunten

a. - de acties van Rotary kaderen binnen onze humanitaire opdracht in overeenstemming met de internationale rechtsorde en meer in het bijzonder de Conventie van Genève.

Dit wil bijvoorbeeld zeggen dat onze medische kits zullen kunnen gebruikt worden voor de behandeling van alle slachtoffers, burgers of militaire, inclusief gewonde militaire van de Russische Federatie (wat ook zo toegepast wordt door de Oekrainse medische ploegen);

b. - onze acties worden zo veel mogelijk gecoördineerd met zowel de Oekrainse (via consulaire dienst) als de Belgische overheden (Min. Buitenlandse Zaken). Zo garanderen we maximaal te voldoen aan de behoeften en een maximale "leveringsgarantie";

c. - leden die contact onderhouden met Rotariërs uit de Russische Federatie moeten er rekening mee houden dat hun communicatie (mail, gsm) hoogstwaarschijnlijk onderschept wordt door de Russische veiligheidsdiensten (FSB) en dat zij er dienen over te waken hun eigen veiligheid of de reputatie van Rotary niet in gevaar te brengen;

d. - de situatie in Oekraine zal de komende maanden en jaren niet (kunnen) normaliseren. De verwoesting van de collectieve infrastructuur is nu al dusdanig groot dat de wederopbouw van energievoorzieningen, wegeninfrastructuur, scholen, ... een werk van lange adem zal zijn. Zo ook met onze acties...

e. - we hopen niet alleen op een maximaal onderschrijven van onze centrale strategie, maar hopen ook dat jullie er allemaal kunnen in slagen ook niet-Rotariërs bij deze acties te betrekken zodat onze geboden hulp groter wordt.